Governance = Yönetişim

Yönetişim, yönlendirme ve gözetme (guidance ve oversight) kavramlarını içerir. Etimolojik olarak “Governance” kelimesi ise eski Yunancada yönlendirme (steering, guiding) manasına gelen “Kybernao” kelimesinden gelir. Kontrol ve gözetim (control ve oversight) kavramları ile de alakalıdır.

Yönetim ≠ Yönetişim

Çoğunlukla ‘governance’ ve ‘management’ kelimelerinin her ikisi de “Yönetim” olarak çevriliyor. Bu durum iki kelime arasındaki farkın anlaşılmasını zorlaştırıyor. Yönetim; kurum kaynaklarının, belirlenen yönde etkin kullanımı için karar verilmesi iken Yönetişim; iyi yönetim ve paydaşların güvenini kazanmak için uygun kültürün ve iklimin oluşturulması olarak tanımlanabilir. 1990’lı yıllardan beri Türkiye’deki akademik yayınlarda kullanılmaya başlanan “Yönetişim” kelimesi bu iki kavramın birbirinden ayrılmasını ve daha iyi anlaşılmasını sağlıyor.

Yönetişim: Kurumsal Güven

• İnsanlar ortak amaçlarını gerçekleştirmek için topluluklar halinde bir araya geliyor.
• Toplu halde organize olabilmek adına “Kurum” adını verdiğimiz oluşumları yaratıyor.
• Kurumların başarılı olması halinde yaşam kalitemiz gelişiyor.
• Kurumlar etkilediği ve etkilendiği tüm taraflarla, yani paydaşlarıyla birlikte hareket ediyor.
• Paydaşlarının güvenini kazanabilen kurumlar daha başarılı oluyor.
• Kurumlar güven kazanmak için iyi yönetişime ihtiyaç duyuyor.

Güven sağlamak ve bunu sürdürülebilir kılmak için birtakım ilkelerin gerçekleştirilmesi gerekiyor. Bu ilkeler:

Adillik: Tüm paydaşların beklentilerini gözeterek sistemi oluşturmak ve uygulamalarda kişiye göre değil sisteme göre karar vermek

Şeffaflık: Kurum içinde, dışında ve aynı zamanda topluma karşı performans ve kaynakların kullanımı konusunda aktif açıklık ve şeffaflıkta olmak

Hesap Verebilirlik: Paydaşlara karşı hesap verme ya da raporlama ve yapılan işlerin değerlendirmesi yaklaşımını benimsemek

Katılımcılık: Bilginin paylaşılması, faaliyetlerin oluşturulması ve gerçekleştirilmesinde paydaşların katılım ve desteğini sağlamaya yönelik ortam geliştirmek

Etkililik: Başarı ve sonuç odaklı yaklaşımla kaynakları doğru yönlendirmek, doğru alanları seçmek ve performans hedeflerini doğru belirlemek

Tutarlılık: Paydaşların beklentilerini karşılayarak misyon ve vizyon doğrultusunda hareket etmek, karar almada temel politika ve prensipleri korumak

Sorumluluk: Sorumlulukları sahiplenme ve yerine getirme anlayışı geliştirmek ve bu yönde temel politika ve prensipleri korumak